Dawny kościół ewangelicki – obecnie Kinoteatr Harmonia, w budynku obecnie mieści się też Centrum Informacji Turystycznej **.
Zanim pośrodku nowomiejskiego rynku stanął kościół, jego miejsce zajmował ratusz. Działo się tak, jak tradycja miast nakazywała — rajcy urzędowali niezmiennie w budynku na głównym placu miasta od XIV w. do 1806 r. Wówczas ratusz spłonął i został wyburzony, a gmina ewangelicka w latach 1824 – 1827 zbudowała prosty, jednonawowy kościół ewangelicki, do którego w latach 1852-1861 dobudowano drewnianą wieżę, która w okresie 1908 – 1912 wymieniona została na metalową. Jeszcze przed I wojną światową świątynię zburzono, by wznieść nową, okazalszą. Pierwsze nabożeństwo odprawiono w niej w grudniu 1912 r. W roku 1945, po II wojnie światowej gmina ewangelicka przestała istnieć, a kościół nie był użytkowany w latach 1945-1947. Posadzka kościoła była wykonana z płyt piaskowca i przeniesiona została do prezbiterium kościoła gotyckiego. Ołtarz główny z krucyfiksem przeniesiony został do kościoła w Ząbrowie koło Iławy, organy wywiezione a ławki przekazano do kościoła w Iławie. Do chwili obecnej zachował się jeden z trzech dzwonów znajdujących się w kościele ewangelickim: dzwon zegara, który w katach 70. został odrestaurowany. Obecnie budynek sakralny został zaadaptowany na potrzeby Kinoteatru Harmonia oraz Centrum Informacji Turystycznej.
Obiekt został otwarty ponownie, po rewitalizacji 8 października 2021 r. Sala widowiskowa wyposażona jest w oświetlenie dzienne o stopniowanym zakresie zaciemnienia zapewniającym bezpieczne poruszanie się, ruchome kotary, oświetlenie sceniczne, systemy nagłośnienia koncertowego oraz kinowego systemu przestrzennego – z nowoczesnym laserowym projektorem multimedialnym. Na widownię składa się 197 miejsc, z których część stanowi składaną trybunę, umożliwiając prowadzenie wydarzeń kulturalnych, koncertowych oraz wystawienniczych do 300 osób. Część sceniczna o dużej powierzchni, wyposażona jest w kurtynę, kulisy oraz przejście do garderoby, spełniając oczekiwania artystów.
W latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku, te neobarokowe zdobienia malarskie, wykonane przez malarza Ernesta Feya z Berlina w latach 1910 – 1912 na stropie dawnego kościoła ewangelickiego, zostały przykryte płytami pilśniowymi podczas robót adaptacyjnych, przystosowujących wnętrze kościoła pod potrzeby Kina Harmonia w Nowym Mieście Lubawskim. Podczas ówczesnych prac przystosowawczych wszystkie elementy przestrzenne w postaci ozdobnych ram i frezowanych listew, zostały zdjęte i zaginęły.
Odsłonięta obecnie dekoracja malarska o wymiarach 21,60 m na 11,15 m ma formę bogatego kobierca złożonego z sześćdziesięciu pól wypełnionych motywami ornamentalno-roślinnymi. Wyraźny podział na trzy strefy wyznaczają dwa masywne podciągi, które pierwotnie podpierane były przez słupy empor. W części centralnej na jednej osi znajdują się cztery duże tonda z przedstawieniami ewangelistów: św. Jana, św. Marka, św. Łukasza oraz św. Mateusza. Skrajne pola wypełnione są gęstym ornamentem ze stylizowanego akantu, zaś płyciny w części środkowej – ornamentem złożonych z rogów obfitości i kwiatowych kompozycji uzupełnionych również motywami akantowymi.
Dekoracja stropu wykonana została zapewne w 1912 roku, ponieważ budowę kościoła ewangelickiego rozpoczęto w roku 1911, a konsekracja miała miejsce już w grudniu roku następnego.
Aby Ernest Fey mógł zacząć swoją prace musiały być zakończone etapy budowlane, dysponował więc niewielką ilością czasu na wykonanie swojego dzieła.
Z pewnością posiadał współpracowników, o czym świadczyć mogą różnice w opracowaniu malarskich poszczególnych fragmentów polichromii, a także fakt, że w roku 1911 wykonał równie bogatą dekoracje w Kaplicy Mariackiej Archikatedry Oliwskiej, kościoła ewangelickiego w Łęgowie oraz kościoła p.w. NSPJ w Bydgoszczy. Wnętrza wszystkich wymienionych świątyń były cennym źródłem wiedzy na temat twórczości artysty, stosowanych motywów dekoracyjnych oraz ich komponowania i wykorzystano je przy rekonstruowaniu dekoracji stropu w Nowym Mieście Lubawskim.
Zapraszamy do zapoznania się z repertuarem kina znajdującym się na stronie internetowej KinoTeatrHarmonia
Więcej zdjęć budynku znajdziesz tutaj: www.itnowemiasto.pl/galeria