?>
  • 56 474 23 44, 56 649 88 50
  • cit@mcknml.pl

Jamielnik

JAMIELNIK

Wieś sołecka na północno – zachodnim skraju gminy, oddalona o ok. 12 km od Nowego Miasta Lubawskiego, 1044 mieszkańców.
Wieś po raz pierwszy wzmiankowana w roku 1320 (Myspelwalde). Nazwa Jamielnik używana jest od roku 1570. Od XIV wieku istniał tu kościół, zniszczony prawdopodobnie podczas wojny trzynastoletniej. W roku 1670, podczas wizytacji kanonika Strzesza. widoczne były jeszcze jego fundamenty oraz mury cmentarza. Ten sam wizytator informuje, że „kamień do święconej wody, dość wielki i gustownie wyrobiony, niedawno temu zawieziono do Radomna”. Od roku 1570 wieś jest własnością królewską wchodzącą w skład starostwa bratiańskiego.

  1. Aleja lipowa wzdłuż szosy wiodącej z Jamielnika w kierunku Biskupca Pomorskiego. Kilkadziesiąt drzew o obwodzie od 2,5 do 4,5 m, wysokości ok. 20 m, wiek ok. 150 lat. Wśród lip topola o obwodzie 3,8 m. Aleja przechodzi na teren gminy Biskupice Pomorski.
  2. Kapliczka w południowo-wschodniej części wsi. przy szosie w kierunku Radomna i Gryźlin. Zbudowana w roku 1946, murowana z cegły na planie kwadratu, trójkondygnacyjna, otynkowana. W środkowej i górnej części wnęki z ceramicznymi figurami Chrystusa i Matki Boskiej. Powyżej daszek utworzony przez 4 trójkątne szczyciki, zwieńczony krzyżem i blaszaną chorągiewką z datą”1946″. Dookoła kapliczki murowane ogrodzenie wzmocnione filarkami, z metalową furtką od strony szosy.
  3. Grób w lesie, 20 m od toru kolejowego wiodącego w kierunku Iławy, naprzeciw dawnego budynku komory celnej. Owalny, zadbany, z prostym krzyżem, upamiętnia zamordowanych 2 (3?) Rosjan.
  4. Słupek graniczny po północnej stronie dawnej przecinki granicznej, 250 m w kierunku wschodnim od toru kolejowego wiodącego w kierunku Iławy. Wkopany w niewielki kopiec przy rozwidleniu leśnych dróg. Granitowy, czerwono-brązowy, wys. 30 cm (ponad poziom kopca), w przekroju kwadratowy, z mocno zaokrąglonymi krawędziami, zwężający się ku górze. Wierzchołek zaokrąglony, z wyraźnym rowkiem długości 8 cm i głębokości l cm, wskazującym dokładnie przebieg dawnej granicy polsko-niemieckiej.
  5. Zabytkowe budynki.
  • Dworzec kolejowy – Zbudowany w roku 1902. rozbudowany po roku 1920. murowany, na planie nieregularnym. parterowy z niesymetrycznym ryzalitem od strony peronu, otynkowany. Fasada północno-zachodnia 11 osiowa, w tym 4-osiowy ryzalit, fasada potudniowo-wschodnia 9-osiowa. Dach dwupolaciowy.
  • Budynek dawnej komory celnej – zbudowany po I wojnie światowej, przy torach kolejowych wiodących w kierunku Iławy. 55 m od dawnej granicy polsko-niemieckiej. Murowany z cegły na planie prostokąta, otynkowany, parterowy z facjatą na piętrze. Fasada frontowa 5-osiowa z wejściem pośrodku ze schodami, z 3 osiowym ryzalitem. Narożniki ryzalitu poszerzone ku dołowi, okna parteru we wnękach zamkniętych półkoliście. Dach wielopolaciowy.
  • Szkoła – zbudowana na początku XX wieku z cegły na kamiennej podmurówce, parterowa, nieotynkowana. Fasada frontowa 6-osiowa. dach dwuspadowy. Obok budynek gospodarczy. murowany z cegły z drewnianym strychem. Przed szkolą 3 lipy ok. 90-letnie.
  • Dom nr 33 – zbudowany w połowic XIX wieku, murowany z dodatkiem gliny, niezamieszkały. Od wschodu przylega nowsza, zamieszkała dobudówka.
  • Dom nr 88 – zbudowany w połowie XIX wieku, murowany.
  1. STUDA. Studa, obecnie część wsi Jamielnik. oddalona o ok. 2 km na południe od centrum wsi. Pierwsze wzmianki o wsi (Studen) pochodzą z roku 1405 i informują o odszkodowaniu, które otrzymał Witram ze Study za konia utraconego podczas wyprawy na Gotlandię. Według księgi krzyżackich szkód wojennych z 1414 roku Witramowi ze Study spalono 5 zabudowań ze zbożem oszacowanych na 500 grzywien. Od roku 1423 Studa była własnością rycerską na prawie chełmińskim, a jej właściciele byli zobowiązani do służby w lekkiej zbroi. Od roku 1571 właścicielami Study byli Studzcy, zwani też Studskimi lub Sluckimi, herbu Prus, którzy po nabyciu w XVI wieku Jaromierza w powiecie kwidzyńskim, przyjęli nazwisko Stauden-Jaromińscy. Ich własność potwierdzają dokumenty z 1571 roku, 1601 roku i 1648 roku. W roku 1667 wieś należała do rodzin szlacheckich Andrzeja Studzkiego, Jakuba Gadomskiego. Mateusza Zaleskiego i Krzysztofa Karwoszewskiego, z których każdy posiadał 7 włók. Później właścicielami byli Turdoińscy, następnie Mateusz Suchożeński, a od roku 1771 jego syn Ignacy Suchożeński. W roku 1887 majątek przejął Johan Trott. a w roku 1800 właścicielem był Kajetan Kaikstein. Pięć lat później jako właściciel występuje Mateusz Walenty Goszczyński. W roku 1859 dobra w Studzić od Rudolfa Schoelera i jego żony Charlotly z domu Stoeniow zakupił Cari Friedrich von Haken. W roku 1875 majątek kupił Carl Schubert. 14 lat później właścicielem był Walter Goedel.
    W końcu lat 80-tych XIX wieku majątek liczył 279 ha (w tym 220 ha to grunty orne. 14 ha łąki, l ha – lasy. 36 ha – wody). W roku 1885 Studę zamieszkiwało 58 mieszkańców. Od roku 1895 właścicielką dóbr była żona Waltera Goedla – Anna z domu Schubert. W rok później majątek posiadał Adalbert von der Oelsnitz. który posiadał go do roku 1912. W roku 1912 jako właściciel występuje Artur Zollenkopt, dwa lata później – Heindrich Miinster, a od roku 1917 Johannes Witting z Borkowa (powiat Kartuzy). W roku 1923 dobra przejął Józef Tomorowicz i jego żona Maria z domu Kamocka. Majątek liczył wtedy 283 ha. Od roku 1935 właścicielem jest Stanisław Fromowicz z Warszawy. W roku 1943 majątek przejmuje Rzesza Niemiecka, a w roku 1946 Skarb Państwa. W latach 60-tych użytkownikiem są Lasy Państwowe (od 1979 nadleśnictwo Jamy).
  2. STUDA – zespól podworski.
    Dwór zbudowany na początku XIX wieku, rozbudowany i przebudowany w latach 50-tych XX wieku. Zachowały się 2 budynki gospodarcze pochodzące z końca XIX wieku.
    Park – o powierzchni 1,07 ha z ponad 100-letnim drzewostanem, z prowadzącą do dworu aleją wierzbową i aleją lipową prowadzącą od dworu w kierunku jeziora.