LEKARTY
Wieś sołecka oddalona 9 km na północny zachód od Nowego Miasta Lubawskiego, licząca 259 mieszkańców.
Wieś wymieniona po raz pierwszy w roku 1402, kiedy to wchodziła w skład wójtostwa bratiańskiego (wieś zwie się wtedy Eckhortsdorf). Wykaz szkód wojennych z roku 1414 informuje, że 16 gospodarstw zostało spalonych, zabrano 9 koni, 120 owiec, l kopę świń, l kopę krów, a jeden mieszkaniec wsi został zabity. Łącznie straty oszacowano na 1480 grzywien. Od 1570 roku Lekarty zamieszkiwało 15 chłopów, sołtys, 3 zagrodników, bartnik, a we wsi była karczma i wyszynk piwa.
- Krzyż przydrożny w północno-zachodniej części wsi. przy rozwidleniu dróg wiodących w kierunku Biskupca Pom., Jamielnika i Study. Drewniany, 6 m wysokości. Obok krzyża lipa – 4 m obwodu, 22 m wysokości, wiek ok. 150 lat.
- Kapliczka przy szosie wiodącej w kierunku Nowego Dworu. Murowana z cegły na planie kwadratu, 3.2 m wysokości, nieotynkowana. Na dwóch poziomach przeszklone z trzech stron wnęki. W dolnej wnęce figura Matki Boskiej, 0,6 m wysokości, a w górnej figura Chrystusa – 0.5 m wysokości. Poniżej tablica z napisem:
„Pobłogosław nam „.
Nad wnękami czterospadowy, blaszany daszek z metalowym krzyżem na szczycie. Dookoła kapliczki drewniane ogrodzenie z furtką oraz dwie lipy.